Preparaty na ból ucha dla dorosłych można stosować w formie tabletek do połykania, tabletek musujących, kapsułek i saszetek z proszkiem do rozpuszczania. Leki z ibuprofenem to skuteczne środki na ból ucha. Nie wszyscy pacjenci mogą jednak je stosować. W przypadku choroby wrzodowej żołądka i/lub dwunastnicy lub złej tolerancjiZapalenie ucha to częsta przypadłość wśród dzieci. Rozwija się ono zwykle w przebiegu infekcji kataralnej nosa i gardła, choć może przyjmować także postać izolowaną. Stan zapalny dotyczy najczęściej ucha zewnętrznego oraz środkowego, rzadko zaś obejmuje ucho wewnętrzne. Jakie są przyczyny zapalenia ucha u dzieci, czym objawia się infekcja i jak ją leczyć? Zapalenie ucha u dziecka – przyczyny i czynniki ryzyka Zapalenie ucha zewnętrznego zwykle powodowane jest przez bakterie, np. Pseudomonas aeruginosa lub Staphylococcus aureus. Rzadziej przyczyną infekcji są zakażenia grzybicze, którym sprzyja ciepłe i wilgotne środowisko kanału słuchowego zewnętrznego. Ryzyko wystąpienia zapalenia ucha zewnętrznego zwiększa się: przy nieprawidłowej higienie uszu, po urazach mechanicznych, np. wynikających ze stosowania aparatów słuchowych, przy współwystępowaniu nieprawidłowości anatomicznych w budowie ucha, stanach upośledzających drożność kanału słuchowego, jak np. obecność czopu woskowinowego lub ciała obcego. Istotnym czynnikiem sprzyjającym wystąpieniu infekcji ucha zewnętrznego jest także pływanie, które aż pięciokrotnie zwiększa ryzyko zachorowania. Zapalenie ucha środkowego może być infekcją zarówno o etiologii bakteryjnej, jak i wirusowej. Wśród patogenów najczęściej powodujących OZUŚ wyróżnia się bakterie takie jak Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae i Moraxella catarrhalis oraz wirusy, np. RSV, wirusy grypy lub adenowirusy. Częste zapalenie ucha u dziecka występuje szczególnie w wieku przedszkolnym. Wyróżnia się czynniki ryzyka zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia choroby lub jej cięższego przebiegu. Należą do nich między innymi; zespoły obniżenia odporności, predyspozycje genetyczne, anatomiczne nieprawidłowości w budowie górnych dróg oddechowych, obecność implantów ślimakowych, alergie, niedobory witaminowe, narażenie na dym tytoniowy. Zapalenie ucha u dziecka – objawy Najczęstszym objawem infekcji jest ból ucha lub jego okolicy, który może nasilać się podczas dotykania małżowiny usznej lub przy poruszaniu nią. Może pojawić się także: świąd, nadmierny wyciek wydzieliny z kanału słuchowego, uczucie pełności lub zatkania ucha, pogorszenie słuchu. Ponadto wystąpić mogą takie symptomy jak osłabienie, gorączka, drażliwość czy bóle głowy. U młodszych dzieci można zaobserwować także niespokojny sen, zmniejszony apetyt, wymioty oraz biegunkę. Jak lekarz stawia diagnozę? Zapalenie ucha diagnozuje się w oparciu o objawy zgłaszane przez dziecko lub jego rodziców oraz badanie fizykalne. Konieczne jest zbadanie ucha przy pomocy otoskopu, co pozwala ocenić błonę bębenkową, wygląd kanału słuchowego oraz rodzaj treści sączącej się z ucha. Zwykle nie ma potrzeby wykonywania badań laboratoryjnych, jednak ich pobranie może okazać się konieczne w przypadku, gdy przebieg choroby jest ciężki, infekcja dotyczy niemowlęcia poniżej 12 tygodnia życia lub podejrzewa się choroby ogólnoustrojowe albo wrodzone, mogące mieć znaczenie dla rozwoju i przebiegu chorób uszu. W niektórych przypadkach konieczne jest także wykonanie badań obrazowych, które mogą uwidocznić np. zapalenie wyrostka sutkowatego, ropnie czy perlaka. Zapalenie ucha u dziecka – jak pomóc? Leczenie zapalenia ucha środkowego zależy przede wszystkim od rodzaju patogenu, który je wywołał. Przy podejrzewanej etiologii wirusowej stosowane jest głównie leczenie objawowe, polegające na podawaniu leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych. Jeśli mimo zastosowanego leczenia obserwuje się brak poprawy stanu klinicznego, nasilenie dolegliwości lub objawy wskazują na infekcję o etiologii bakteryjnej, konieczne może okazać się zastosowanie antybiotyku. W przypadku zapalenia ucha środkowego o ciężkim przebiegu konieczna może okazać się tzw. paracenteza, czyli zabieg polegający na nacięciu błony bębenkowej, zapobiegający samoistnej perforacji błony i powstaniu w niej trwałego ubytku. Jakie powikłania może powodować zapalenie ucha? Nieleczone lub niewłaściwie leczone zapalenie ucha może powodować wiele powikłań. Należą do nich zapalenie wyrostka sutkowatego, ropnie, niedowład nerwu twarzowego, zapalenie błędnika, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Powikłania te wymagają pilnej interwencji lekarskiej i szybkiego zastosowania właściwego leczenia, w tym antybiotykoterapii, a niekiedy również postępowania zabiegowego. Jak można zapobiec rozwojowi zapaleń ucha u dziecka? Zapaleniom ucha o etiologii bakteryjnej można skutecznie zapobiegać przez szczepienia dzieci przeciwko patogenom wywołującym tę infekcję, w tym przeciwko Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae. Aby zapobiec infekcji ucha zewnętrznego, należy przede wszystkim w odpowiedni sposób dbać o higienę uszu oraz unikać kumulacji wody w uszach i dokładnie je osuszać. Zapalenie ucha to częsta przypadłość wśród dzieci, która może przyjąć zarówno charakter łagodnej, samoistnie ustępującej po kilku dniach infekcji, jak i ciężkiej choroby, prowadzącej do poważnych i groźnych powikłań. Szczególną opieką należy objąć niemowlęta, u których infekcje przebiegać mogą w sposób nietypowy, co często prowadzi do opóźnienia postawienia właściwego rozpoznania i wdrożenia skutecznego leczenia. W przypadku wystąpienia u dziecka niepokojących objawów, mogących budzić podejrzenie stanu zapalnego w obrębie ucha, należy skontaktować się z lekarzem, który zbada dziecko, zleci konieczne badania i przepisze właściwe dla danej infekcji leki.
Wspomagająco stosuje się zwykle środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, by niezwłocznie zniwelować objawy i przynieść ulgę. Niektóre z tych środków wykazują również działanie przeciwzapalne, co wspiera leczenie przyczyny dolegliwości. Kiedy ból ucha pojawia się u dziecka, najlepiej jest bezzwłocznie skonsultować
Ból ucha to problem, który może dotknąć każdego i w każdym wieku. Jednak bolesne infekcje uszu szczególnie często dosięgają niemowląt i małych dzieci. Bóle tego typu są jedną z najczęstszych przyczyn wizyt składanych w poradniach przez rodziców z dziećmi do 3. roku życia. Jakie rodzaje zapaleń ucha mogą się nam przytrafić i jak z nimi walczyć? Infekcje uszu niejednokrotnie występują jako powikłanie przeziębienia. Przyczyną bólu ucha jest zwykle ostry stan zapalny, będący najczęściej skutkiem infekcji wirusowej lub zakażenia bakteryjnego. Drobnoustroje mogą dostać się do ucha poprzez kanał słuchowy (np. z wodą podczas kąpieli) lub „od środka” – przez trąbkę słuchową. Stan zapalny może objąć różne części ucha, co stanowi podstawę podziału schorzeń tego narządu. Zapalenie ucha zewnętrznego – charakterystyka W zapaleniu ucha zewnętrznego stan zapalny toczy się w skórze małżowiny usznej i zewnętrznego przewodu słuchowego. Może, ale nie musi, objąć także błonę bębenkową. Na schorzenie szczególnie narażone są osoby mające częsty kontakt z wodą i dlatego bywa ono nazywane „uchem pływaka”. Częste kąpiele prowadzą bowiem do zmiękczenia skóry przewodu słuchowego i jej uszkodzenia, co sprzyja wnikaniu drobnoustrojów. Kąpiele to jednak nie jedyna przyczyna – czynniki sprzyjające zachorowaniom są wielorakie. Mogą mieć podłoże anatomiczne (wąski przewód słuchowy, niedrożność przewodu spowodowana ciałem obcym lub woszczkiem), dermatologiczne (wyprysk kontaktowy, łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca). Częściej chorują też osoby posługujące się aparatem słuchowym, pacjenci z obniżoną odpornością, a także osoby chore na cukrzycę. Ocenia się, że 10% ludzi przynajmniej raz w życiu choruje na zapalenie ucha zewnętrznego. Najczęściej chorują dzieci w wieku 5-14 lat (16%), a najrzadziej dzieci poniżej 4. roku życia i osoby powyżej 20. roku życia. Szczyt występowania (około 80% zachorowań) przypada na miesiące letnie. Zapalenie ucha zewnętrznego – objawy Wśród dolegliwości towarzyszących zapaleniu ucha zewnętrznego wymienia się: silny, zwykle jednostronny ból ucha (70%), świąd (60%), uczucie pełności w uchu (20%). U jednej trzeciej chorych może dojść do upośledzenia słuchu. W 90% przypadków przyczyną choroby jest infekcja bakteryjna (spowodowana pałeczką ropy błękitnej i gronkowcem złocistym). Zakażenie grzybicze to tylko 4% przypadków. Podczas infekcji grzybiczej ból jest słabszy, ale za to świąd, zlokalizowany głęboko w uchu, bywa bardzo uporczywy. Leczenie zapalenia ucha zewnętrznego Leczenie polega na oczyszczeniu ucha, usunięciu złogów oraz wydzieliny. Postępowanie takie nie tylko pozwala na ustalenie przyczyny, ale przyspiesza gojenie i ułatwia działanie podawanych miejscowo leków. Chorobie towarzyszy nasilony ból, co wymaga użycia leków przeciwbólowych, takich jak paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Jeśli jeden lek okaże się mało skuteczny, można rozważyć zastosowanie preparatu złożonego (np. połączenia paracetamolu z niską dawką kofeiny lub z kodeiną). W infekcjach bakteryjnych postępowaniem pierwszorzutowym jest miejscowa terapia antybiotykiem, gdyż jej skuteczność jest wielokrotnie wyższa niż antybiotykoterapia doustna. Stosuje się wtedy krople zawierające antybiotyki takie jak: gentamycyna, neomycyna, gramicydyna, cyprofloksacyna. W przypadku infekcji grzybiczej podaje się np. krople zawierające jako substancję czynną – klotrimazol. Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego może mieć charakter ostry, przewlekły oraz wysiękowy. Ostre zapalenie ucha środkowego jest jedną z najczęstszych chorób zapalnych wieku dziecięcego. Najczęściej chorują dzieci w 6–24 miesiącu życia. Choroba ta jest powodem ¼ wizyt pediatrycznych do 1. roku życia. U około 20% dzieci zapalenia ucha środkowego mają charakter nawracający. Stan zapalny ucha środkowego w większości przypadków spowodowany jest niedrożnością trąbki słuchowej, wynikającą ze stanu zapalnego toczącego się w obrębie błony śluzowej nosogardła, zatok, migdałków. Najczęściej jest on skutkiem infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych, która poprzez trąbkę słuchową „przechodzi” na ucho. Przyczyny zapalenia ucha środkowego Infekcje ucha środkowego mogą mieć jednak zarówno podłoże wirusowe, jak i bakteryjne. Zapalenia ucha środkowego są znacznie częstsze u dzieci, co wynika z szeregu uwarunkowań anatomicznych: dzieci mają krótszą trąbkę słuchową, jest ona ułożona bardziej poziomo niż u dorosłych, co utrudnia jej drenaż i sprawia, że mogą powstawać warunki sprzyjające infekcjom. Pojemność ucha środkowego jest mniejsza, dlatego jest ono bardziej wrażliwe na zamiany ciśnienia sprzyjające otwieraniu się trąbki słuchowej, a to ułatwia przenikanie drobnoustrojów. Objawy ostrego zapalenia ucha Objawami ostrego, ropnego zapalenia ucha środkowego są: nocny ból ucha, bóle głowy, gorączka (u dzieci nawet do 39–40 °C), dreszcze, szumy uszne zgodne z tętnem, niedosłuch o różnym stopniu nasilenia, nadwrażliwość ucha na pociąganie, złe samopoczucie, rozdrażnienie, brak apetytu, biegunka, wymioty. Leczenie ostrego zapalenia ucha Leczenie obejmuje stosowanie leków przeciwbólowych (paracetamol lub NLPZ) i leków obkurczających miejscowo błonę śluzową nosa (oksymetazolina). Czasem konieczne jest wykonanie zabiegu laryngologicznego, tzw. paracentezy, czyli nakłucia błony bębenkowej w celu usunięcia nagromadzonej w uchu środkowym ropy. Decyzja o włączeniu antybiotykoterapii zależy od nasilenia objawów i wieku dziecka: jeśli lekarz jest pewien rozpoznania, powinien od razu włączyć antybiotyk (najczęściej jest to amoksycyklina). Gdy objawy są łagodne, można stosować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, a z zastosowaniem antybiotyku wstrzymać się na 48–72 godzin. Przewlekłe zapalenie ucha środkowego to przewlekle toczący się proces zapalny, prowadzący do trwałego ubytku błony bębenkowej, z towarzyszącym wyciekiem z ucha i niedosłuchem. Przebieg jest zwykle bezbolesny. Inne przyczyny bólu ucha Ból ucha może być związany ze stanami chorobowymi, które nie dotyczą ucha bezpośrednio. Ból ucha może towarzyszyć chorobom zębów trzonowych (próchnicy, ropniom okołozębowym, zatrzymaniu wyrzynania się trzeciego zęba trzonowego). Przyczyną bólu odczuwanego w uchu może być zapalenie gardła czy zapalenie migdałków. U niektórych pacjentów z zapaleniem gardła ból ucha może być podstawową dolegliwością, nawet jeśli wyniki badania ucha są prawidłowe. Warto w takich sytuacjach skonsultować się z lekarzem – stomatologiem i laryngologiem.
Zapalenie ucha zewnętrznego, często określane mianem „ucha pływaka”, jest wirusowym, grzybiczym lub najczęściej bakteryjnym zakażeniem przewodu słuchowego zewnętrznego. 1,2 Do zapalenia ucha zewnętrznego dochodzi u 1 na 10 osób; w 80–90% przypadków przebiega ono jednostronnie. 2,3 Choroba występuje najczęściej w miesiącach letnich. 3 Pływacy narażeni są na 5-krotnie Zapalenie płuc u dzieci – na co uważać. U dorosłych za większość przypadków (ponad 60 proc.) odpowiedzialna jest bakteria Streptococcus pneumoniae (czyli pneumokoki). U dzieci do 3. miesiąca życia częściej dochodzi do bakteryjnego zapalenia płuc, a od 4. miesiąca życia do lat 4 główną przyczyną zachorowań są wirusy. .ból ucha u 6 latka
